Amrywiaeth / Diversity

9.00 – 9.15 yb / am

Siaradwraig Wadd / Keynote Speaker: Ffion Storer Jones

Magwyd Ffion ar fferm ei theulu yn Sir Drefaldwyn ac mae bellach yn rhannu ei hamser rhwng canolbarth Cymru a Brwsel.  Ers graddio yn 2015 mae Ffion wedi gweithio ar faterion bwyd, ffermio, datblygaeth a masnach, o lefel leol i lefel fyd-eang.  Mae Ffion yn Aelod o Bwyllgor Llywio’r Prosiect Ieuenctid Gwledig, yn gyn-fyfyrwraig o Academi Amaeth Llywodraeth Cymru ac ar hyn o bryd mae’n rhedeg prosiect ymchwil ar bobl ifanc Cymru wledig, wedi ei chefnogi gan grant cyfathrebwyr ac arweinwyr y dyfodol gan y Sefydliad Henry Plumb. 

Ffion grew up on her family’s farm in Montgomeryshire and now splits her time between mid-Wales and Brussels.  Since graduating in 2015 Ffion has worked on issues of food, farming, development and trade, at local and global levels.  Ffion is a Steering Committee Member of the Rural Youth Project, an alumna of the Welsh Government’s Agri Academy and is currently the recipient of a Henry Plumb Foundation communicators and future leaders grant, researching the needs and aspirations of rural young people in Wales.

Dyma fideo Ffion o’r bore ‘ma / Here is the video of Ffion from this morning.

Ffion Storer Jones, Rural Youth Project

9.30 – 10.00 yb / am

Siaradwr Gwadd / Keynote Speaker: Prof Davy McCracken

Ymunodd Davy McCrasken â SRUC 25 mlynedd yn ôl ac mae wedi bod yn Bennaeth Canolfan Ymchwil Bryn a Mynydd SRUC, ar ffermydd Kirkton ac Auchtertyre ger Crianlarich, am saith mlynedd a Phennaeth Adran Rheoli Tir Integredig SRUC am ddwy flynedd. Mae’r Ganolfan yn ceisio sicrhau bod y ffermydd yn darparu llwyfan ar gyfer ymchwil ac arddangos amaethyddiaeth amgylcheddol yn yr ucheldiroedd ac – yn gynyddol – amaeth-goedwigaeth. Mae Davy yn astudio rhyngweithiadau ffermio a bywyd gwyllt ac mae wedi bod yn gweithio ar bolisi amaethyddol ac amaeth-amgylcheddol ar lefel genedlaethol a rhyngwladol ers 30 mlynedd. Roedd yn un o sylfaenwyr y cysyniad ffermio Gwerth Natur Uchel ac mae llawer o’i ymchwil dros y blynyddoedd wedi bod i’r heriau a’r cyfleoedd sy’n wynebu systemau ffermio Gwerth Natur Uchel ledled Ewrop. Rhagor o wybodaeth yn: https://www.sruc.ac.uk/dmccracken

Davy McCracken joined SRUC 25 years ago and has been Head of SRUC’s Hill & Mountain Research Centre, at Kirkton & Auchtertyre farms near Crianlarich, for seven years and Head of SRUC’s wider Integrated Land Management Department for two years.  The Centre is seeking to ensure that the farms provide a platform for upland agricultural, environmental and – increasingly – agro-forestry research and demonstration.  Davy studies farming and wildlife interactions and has been working on agricultural and agri-environmental policy at a national and international level for 30 years.  He was one of the founders of the High Nature Value farming concept and much of his research over the years has been into the challenges and opportunities facing High Nature Value farming systems across Europe.  More information at: https://www.sruc.ac.uk/dmccracken

Dyma anerchiad Davy / Here is Davy’s address

Prof Davy McCracken, SRUC

10.15 – 11.30 yb / am

System fwyd wedi ei seilio ar amrywiaeth / Diversity in the food system

Gwyliwch y fideo fan hyn (yn Gymraeg) / Watch the video (with English translation) here

Cadeirydd  / Chair: Dr. Prysor Williams, Prifysgol Bangor

Panel:  Teleri Fielden, NFFN; Olwen Ford, Fferm y Llan; Dr Glenda Thomas, FWAG; Dr Non Williams.

Bydd y Panel yn egluro safbwyntiau ymarferol mudiadau lleol cefn gwlad ac yn ymateb i gwestiynau o’r gynulleidfa ac yn trafod sut all system cynhyrchu bwyd sydd yn llawn amrywiaeth gyfrannu at gynhyrchu bwyd iach, tymhorol a chynhaliol o fewn tirluniau Cymreig.

The Panel will discuss the practical visions of a diverse countryside and will respond to questions from the audience discussing how extensive and diverse systems can contribute towards healthy, seasonal and sustainable food produced in Welsh landscapes.

Noddwyd gan: Rwydwaith Ffermio er Lles Natur / Sponsored by: Nature Friendly Farming Network 

Sesiwn yn y Gymraeg gyda cyfieithu ar y pryd. / Welsh language session with English language translation.

Meddwl am swper? / Thinking about dinner?

Dyma rysáit blasus, tymhorol heb gig gan Nerys Howel, sy’n dod o’i llyfr newydd “Bwyd Cymru yn ei Dymor / Welsh Food by Season” (Y Lolfa).

Madarch a Phannas o’r Badell gyda Chrwst Garlleg a Phersli.

Here is a delicious, seasonal, meat-free recipe from Nerys Howel. It comes from her new book “Bwyd Cymru yn ei Dymor / Welsh Food by Season (Y Lolfa).

Sautéed Mushrooms and Parsnips with Garlic Parsley Crumb.

11.45 yb / am – 1.00 yp / pm

Coed ar ffermydd yn yr ucheldir / Agroforestry trees for upland farms

Gwyliwch y fideo fan hyn / Watch the video here

Cadeirydd / Chair:  Ben Raskin, Soil Association

Panel:  Gareth Davies, Coed Cymru; Tim Pagella, Bangor University; Lindsay Whistance, Organic Research Centre;

Y potensial i Silvopasture wella proffidioldeb ffermydd, lles da byw a’r amgylchedd ehangach.

Mae ffermydd yr ucheldir o dan bwysau sylweddol, gyda’r sefyllfa o ran Brexit a diwygio taliadau cymorth ar y gorwel. Mae dadleuon rewilding proffil uchel wedi pegynu trafodaethau ar blannu coed. Bydd y sesiwn hon yn ceisio cymryd tir canol i archwilio’r cyfle i integreiddio rhai coed sy’n plannu i ffermydd yr ucheldir er budd y mentrau ffermio presennol.

O edrych ar y potensial sydd gan amaeth-goedwigaeth i wella lles anifeiliaid, cynyddu cynhyrchiant da byw ac arallgyfeirio incwm, byddwn hefyd yn trafod dylunio a chydweithredu systemau a’r nwyddau cyhoeddus y gall amaeth-goedwigaeth eu darparu a’r cyfle sy’n rhoi i gefnogi systemau ffermio mwy amrywiol yn y dyfodol.

The potential for Silvopasture to improve farm profitability, livestock wellbeing and the wider environment.

Upland farms are under considerable pressure, with the precipice of Brexit and reform of support payments looming.  High profile rewilding debates have polarised discussions on trees planting.  This session will try to take a middle ground to explore the opportunity to integrate some trees planting into upland farms to benefit the existing farming enterprises.

Looking at the potential that agroforestry has to improve animal welfare, increase livestock productivity and diversify incomes, we will also discuss system design and collaboration and the public goods that agroforestry can deliver and the opportunity that gives to support more diverse farming systems in the future.

Noddwyd gan / Sponsored by: FABulous Farmers

1.15 – 1.45 yp / pm

Gwers dros Ginio: Bywyd gwyllt ar eich fferm! Ymunwch â’r Rhwydwaith Ffermio er Lles Natur am sesiwn fer lle byddwn yn rhannu awgrymiadau ar sut i wella a chofnodi bywyd gwyllt ar eich fferm.

Gwyliwch y fideo dwyieithog yma

Learn at Lunch:  Wildlife on your farm! Join the Nature Friendly Farming Network for a short session where we’ll share hints and tips on how to improve and record wildlife on your farm.

Watch the video with English translation here

2.00 – 3.15 yp / pm

Ffermio mewnbwn isel – system symlach, system iach! / Low input farming – aka farming with very little added & only food taken out

Gwyliwch y fideo fan hyn / Watch the video here

Cadeirydd / Chair:  Haydn Evans, organic farmer and chair of the Welsh Organic Forum

Panel: Mat Boley, Pasture For Life; Polly Davies, Slade Farm Organics; Emma Douglas, PONT

Beth all busnesau fferm ei wneud i gyfrannu at adferiad gwyrdd a parhau’n economaidd hyfyw? Sut mae ffermwyr yn cefnogi gwasanaethau ecosystem, cylchu carbon ac yn cynnal menter fwyd gynhyrchiol?

What can farm businesses do to contribute to a green recovery and remain economically viable?  How do farmers support ecosystem services, cycle carbon and maintain a productive food enterprise? 

3.30 – 4.00 yp / pm

Paned a Fideo: Casglu hadau gartref gyda Garden Organic.

Tea Break Tips: Video:  Free seed – How to save your own at home with Garden Organic.

4.15 – 5.30 yp / pm

A all cynhyrchu bwyd cynaliadwy fod o fudd i ddŵr? / Can sustainable food production benefit water?

Gwyliwch y fideo fan hyn / Watch the video here

Cadeirydd / Chair:  David Ashford, Welsh Water

Panel:  Meg Eleri, Wales Federation of Young Farmers Club; Lisa Harrowsmith, Yorkshire Water; Geraint Powell, Farmer and Nuffield Farming Scholar.

Bydd rheoli dŵr ochr yn ochr â chynhyrchu bwyd mewn ffordd cynaliadwy yn debygol o fod yn un o’r ‘manteision lluosog’ eraill a fydd yn cael llawer mwy o ffocws wrth i bolisi’r llywodraeth esblygu.  I ba raddau y gall ffermio cynaliadwy hefyd sicrhau manteision i ddŵr, yn enwedig yng nghyd-destun dŵr yfed, a beth y gall fod angen inni ei ystyried?

Management for water, alongside sustainable food production, will likely be one of the other ‘multiple benefits’ that will receive much more of a focus as government policy evolves.  To what extent can sustainable farming also deliver benefits to water, especially in the context of drinking water, and what may we need to consider?

7.00 – 9.00 yh / pm

Cynulliad y Bobl

Mae’r argyfyngau hinsawdd ac ecolegol yn dal i fod yn bresennol ac mae angen mynd i’r afael â nhw o hyd. Mae ein system fwyd wrth wraidd yr argyfyngau hyn ac mae addysg a hyfforddiant yn hanfodol i’n gallu i wynebu’r heriau hynny ac i wireddu cyfleoedd i ddysgu. Credwn ei bod yn hanfodol dod â llawer o leisiau at ei gilydd, dysgu oddi wrth ei gilydd a rhannu gwybodaeth a phrofiad ymarferol. Ar nos Fawrth 17 Tachwedd byddwn yn cynnal Cynulliad Pobl i wrando a rhannu ac i drafod addysg a hyfforddiant ar gyfer bwyd a ffermio yng Nghymru.

Sut i ail-greu addysg bwyd a ffermio ar gyfer Cymru wydn fydd y cwestiwn dan sylw.

Rydym yn galw am Addysg am Oes. Dewch i ymuno â ni.

Dyma fwy o wybodaeth.

Siaradwyr o Brifysgol Aberystwyth, Coleg y Mynydd Du, LEAF Education a Thyddyn Teg.

People’s Assembly

The climate crisis and ecological emergency are still present and still need addressing.  Our food system is at the heart of these crises and education and training are critical to our ability to face those challenges and to realise opportunities for learning. We believe it is vital to bring many voices together, to learn from each other and to share information and practical experience. On Tuesday evening 17 November we will be holding a People’s Assembly to listen and to share and to discuss education and training for food and farming in Wales.

The question we will be examining is – How to reimagine food and farming education for a resilient Wales?

We are calling for an Education for Life.  Come and join us.

More information is here.

Speakers from Aberystwyth University, Black Mountains College, LEAF Education and Tyddyn Teg